Diagnosetips stuurinrichting: controleren van mechanische onderdelen

Wanneer de symptomen wijzen op een mogelijk defect in de stuurgeometrie, dan moeten de onderdelen worden gecontroleerd die rechtstreeks met de stuurinrichting te maken hebben. Deze onderdelen kunnen ook deel uitmaken van de ophanging.
 mechnische-onderdelen-controleren
Bij deze procedure moet een aantal controles worden uitgevoerd, zodat we de oorzaak van het defect kunnen vaststellen. Gewoonlijk worden de volgende punten gecontroleerd:
  • Voertuighoogteregeling
  • Soepelheid stuurmechanisme
  • Speling en defecten in bewegende onderdelen

Voertuighoogteregeling

Het voertuig staat op een vlakke ondergrond. De hoogte van het voertuig wordt op verschillende plaatsen gecontroleerd ten opzichte van de vloer (hoogtes staan in de tabel van de fabrikant aangegeven). Aan de hand van deze metingen kunnen we zien of er sprake is van een defect in de ophanging (verkeerde montage, slappe veren, etc.) omdat de hoogte een rechtstreekse invloed uitoefend op de stuurgeometrie, met name als er een groot verschil is tussen de twee kanten van een as.

Een veel voorkomend defect bij de hoogte van het voertuig is wanneer de achterkant erg hoog staat in vergelijking met de voorkant. In veel gevallen wordt dit veroorzaakt door een onjuiste montage van nieuwe schokdempers bij de achteras. Haal deze correct aan terwijl de wielen vrij op de hefbrug hangen.

Voertuighoogteregeling

Gewoonlijk wordt deze inspectie uitgevoerd door de hoogte tussen het chassis en de vloer aan beide kanten van de as te meten. Doe dit eerst als het voertuig onbeladen is en daarna als het beladen is. Een verschil in hoogte aan de beide kanten van dezelfde as wijst op een defect in de ophanging aan de kant waar het chassis het laagst staat (gebroken onderdelen). Een te hoge compressiebelasting wijst op zwakke veren van de schokdempers. Deze moeten worden vervangen.

Soepelheid stuurinrichting

Bij deze procedure moet het voertuig op een hefbrug worden geplaatst waarbij de wielen los hangen. Op deze manier zijn de verschillende mechanische onderdelen van de stuuras bereikbaar. Onder deze omstandigheden draait u het stuurwiel van aanslag tot aanslag en let u erop dat de wielen makkelijk en zonder ongewone geluiden draaien. Bij stijfheid of harde punten moet worden nagegaan welk onderdeel van het besturingssysteem het probleem is.

Hiervoor moet de pitmanarm worden losgemaakt van de besturingsonderdelen (bij een wormstuurinrichting) of van de fuseekogels bij de fusee aan het wiel (bij een tandheugelbesturing). Als het probleem aanhoudt, ligt de storing bij het stuurhuis of de stuuras. Ga verder met de demontage en de reparatie. Als de fout zich in het interne mechanisme van het stuurhuis (tandheugel of worm) bevindt, dan moet dit worden vervangen of verwisseld, aangezien de meeste fabrikanten geen reparaties aan deze onderdelen toestaan. Als het systeem correct werkt, ligt het defect bij de andere onderdelen van de stuurinrichting en ophanging.

 

Speling en defecten in bewegende onderdelen

De slijtage van bewegende onderdelen door gebruik of door te weinig smering kan stijfheid, breken en zelfs een te grote speling tot gevolg hebben, wat allemaal een negatieve invloed heeft op de stuurinrichting en de ophanging. Speling in verschillende onderdelen van de stuurinrichting, heeft speling in het stuurwiel tot gevolg. Deze speling mag nooit groter zijn dan 12 mm.

stuurasDe volgende onderdelen kunnen met dergelijke defecten te maken krijgen:

  • Stuuras
  • Verbindingsstangen
  • Stuurhuis hoezen
  • Fuseekogels
  • Fuseekogels van wieldraagarmen
  • Stabilisatorarmen, spoorstangen en rubberen bussen
  • Bovenste veerpootlagers
  • Wiellagers

Speling en defecten in de stuuras

De stuuras verbindt de stuurkolom met het stuurhuismechanisme (tandheugel of worm). Hij bestaat gewoonlijk uit een universele koppeling. Als er tijdens de inspectie scheuren, breuken of stijfheid worden vastgesteld, moet er een vervanging plaatsvinden.

stuuras-2Controleer tevens of er geen sprake is van een te grote speling in de universele koppelingen. Een te grote speling kan worden vastgesteld door de universele koppeling met een hand vast te houden en een collega te vragen het stuurwiel korte stukjes heen en weer te draaien. Als er sprake is van een te grote speling, moet het onderdeel worden vervangen.

Speling en defecten in de stuurstangen

De onderdelen van het stuurstangenstelsel (pitmanarm, stuurstang, spoorstangen en fusee-armen) vormen gezamenlijk een conventionele stuurinrichting (parallellogram).

stuurstangAls een van de onderdelen aan slijtage onderhevig is, kan de stuurgeometrie veranderen en ontstaan er ernstige problemen met het rijgedrag en de slijtage van de banden.

Speling en defecten in de stuurstangen

Bij de inspectie zet u het gewicht van het voertuig op de gestuurde wielen (schaarlift). Eén monteur draait het stuurwiel in beide richtingen (van aanslag tot aanslag) en een andere bekijkt het voertuig vanaf de onderkant om te controleren of er niet te veel speling is, en geen stijfheid of ongewone geluiden. Controleer ook of alle koppelingen correct zijn aangehaald.

Als de koppelingen van het stuurstangenstelsel door slijtage te veel speling hebben, moet de beschadigde arm of koppeling worden vervangen. Gewoonlijk is de toegestane speling bij de onderdelen 2 tot 3 mm (zie de specificaties van de fabrikant).

Beschadigde Stuurhuishoezen

De rubberen hoezen die als moffen worden gebruikt om te voorkomen dat er stof in de stuurinrichting komt, moeten op scheuren en barsten worden gecontroleerd. Als er sprake is van barsten of scheuren, moeten de hoezen worden vervangen.stuurhoes

Als er bij stuurinrichtingen met hydraulische stuurbekrachtiging stuurbekrachtigingsvloeistof in de hoezen zit, dan kan dit betekenen dat de afdichtingen van het stuurmechanisme lekken. In dit geval raden de meeste fabrikanten aan de tandheugel en het pignon volledig te vervangen, zodat de reparatie onder de garantie valt.

Speling en defecten in stuurkogels

Controleer eerst of er geen defecten in de hoezen van de stuurkogels zijn. Deze kunnen wijzen op een tekort aan smering. Controleer vervolgens of de speling tussen de lagers op het wiel en de as niet te groot is en of de lagers niet stijf zijn.

stuurkogelBij de kogel van de spoorstang moet de hoes worden verwijderd om hem te kunnen zien.

Speling en defecten in stuurkogels

Hiervoor moet het voertuig op een hefbrug worden geplaatst waarbij de wielen vrij hangen. Draai het wiel, net als een klok, met een hand op zes uur en de andere op 12 uur (de ene hand trekt en de andere duwt). Controleer of er geen zijdelingse speling is. Herhaal de procedure en houd hierbij het wiel op 3 uur en op 9 uur vast. Als de speling bij een van de fusees groter is dan 2 mm (zie gegevens van fabrikant), dan moet deze worden vervangen.

Deze procedure kan ook worden uitgevoerd terwijl het voertuig op de grond staat of met een hydraulische krik om de ophanging samen te drukken, zodat het wiel zich in de normale bedrijfstoestand staat (d.w.z. het gewicht en de onderdelen van de ophanging ondersteunt). In dit geval moet de operator proberen de spoorstangarmen handmatig op en neer en heen en weer te bewegen.

Speling en defecten in fuseekogels van draagarmen

Controleer eerst of de hoesjes van de fuseekogels niet zijn beschadigd. Dit geeft een mogelijk tekort an smering aan. Controleer vervolgens of er geen sprake is van een te grote speling of stijfheid in de fuseekogels.

Als er beschadigingen of defecten worden gevonden, moeten de onderdelen worden vervangen.

Speling en defecten in fuseekogels van wieldraagarmen

Zet het voertuig met een krik (zo dicht mogelijk in de buurt van de onderste fuseekogel) omhoog. De wielen moeten de grond blijven raken, maar de ophanging mag niet te zeer worden samengedrukt.

Houd het wiel als bij een klok met een hand op 6 uur en de andere hand op 12 uur vast. Beweeg het wiel om te controleren of er geen zijdelingse speling is. Herhaal de procedure en houd hierbij het wiel op 3 uur en op 9 uur vast. Een fuseekogel met te veel speling moet worden vervangen.

U controleert op verticale speling door een hefboom met een stang tussen de vloer en het wiel te plaatsen en het wiel naar boven te duwen. Als de fusee geen slijtage aangeeft, kunt u met een voelermaat de maximale verplaatsing van de fuseekogel meten (zie specificaties van de fabrikant).

Speling en defecten in draagarmen, spoorstangen en rubberen bussen

Eerst zetten we het voertuig omhoog en controleren we visueel de toestand van de draagarmen en spoorstangen. Deze mogen niet verbogen of beschadigd zijn. Zijn ze dat wel, dan moeten ze worden vervangen.

spoorstangVervolgens controleren we de elastische lagers. Het rubber aan de binnenkant moet zich in goede staat bevinden, niet zijn gescheurd en geen duidelijke beschadigingen vertonen.

Speling en defecten in draagarmen, spoorstangen en rubberen bussen

Plaats met een geschikt gereedschap een hefboom tussen de wieldraagarm of de spoorstang en de bijbehorende flens die aan het chassis is bevestigd. Beweeg de bus op deze manier heen en weer en luister of er ongewone geluiden te horen zijn of kijk of de bus te ver kan bewegen. In geen geval mag de wieldraagarm of de spoorstang zo ver bewegen dat hij de flens raakt. Deze procedure moet worden gedaan terwijl de wielen van het voertuig vrij hangen en daarna worden herhaald wanneer het gewicht van de ophanging erop rust. Voor deze laatste stap moet een hydraulische krik worden gebruikt.

Er is een pers nodig om ze van de wieldraagarm of de spoorstang te halen. Bij het aanbrengen van het nieuwe lagers moet goed worden opgelet, omdat zij soms zijn gemarkeerd met een bevestigingspositie (zie de instructies van de fabrikant).

Speling en defecten in de lagers bovenop de veerpoot

De lagers van de MacPherson veerpoten worden gecontroleerd op een te grote speling of stijfheid, waardoor ze mogelijk niet correct meer werken.

Laat het voertuig op de grond staan en duw het chassis met een hand heen en weer terwijl u de andere hand bovenop de as van veerpoot legt (in de motorruimte) Als u een zijdelingse verplaatsing opmerkt, moet u het lager vervangen.

Controleer tevens of er een te grote axiale speling is. Plaats het voertuig daarvoor op een hefbrug (met de wielen vrij hangend) en duw het wiel enkele malen omhoog. Als er sprake is van een te grote speling, moet het volledige bovenste deel (lager en rubberen bus) worden vervangen.

Speling en defecten in de lagers bovenop de veerpoot

U moet tevens controleren of het lager niet stijf is en of het vrij kan bewegen zonder ongewone geluiden. Door een te grote stijfheid keert de stuurinrichting na een bocht niet zo makkelijk terug in de rechtuitstand (niet zelfcentrerend), wat betekent dat de bestuurder dit zelf moet doen. Voor deze inspectie moeten de gestuurde wielen op de draaiplaten van het wieluitlijnapparaat worden geplaatst en moet u controleren of de wielen soepel ronddraaien.

veerpootDe gemiddelde levensduur van deze lagers is 80.000 km. Als er sprake is van een defect, moeten ze altijd samen met het bovenste deel (lager en veerpootrubber) worden vervangen.

Speling en defecten in de wiellagers

Wanneer u een te grote zijdelingse speling van het wiel opmerkt die niet wordt veroorzaakt door een van de eerder geteste onderdelen, dan moet de toestand van de wiellagers worden gecontroleerd. Hiervoor moeten het wiel en de remschijf worden verwijderd. Lagers kunnen in twee hoofdtypes worden onderscheiden:

  • Lagers met onderhoud: de fabrikant staat een bepaalde speling toe, aangezien deze lagers kunnen worden gedemonteerd, afgesteld en gemonteerd met vers smeermiddel. Deze worden gewoonlijk bij achterwielen (niet-gestuurde wielen) gebruikt.
  • Afgedichte lagers: hierbij is geen onderhoud mogelijk en bij een te grote speling moeten ze worden vervangen.

Over het algemeen gesproken kan met een voelermaat de speling van een lager ten opzicht van de fusee worden gemeten. Er moet echter altijd rekening worden gehouden met de specificaties van de fabrikant.