De simpelheid van een tweetaktmotor

‘Kenner fahren DKW’. Deze oude reclameslogan van automerk DKW is nog steeds van toepassing op tweetaktspecialist Peter Oppermans.

Monteur_bij_AutoAutobedrijf Oppermans is al meer dan vijftig jaar een begrip in Tilburg en omstreken. Vele jaren was het familiebedrijf naast universeel garagebedrijf ook merkdealer van Oost- Europese merken zoals Wartburg, Trabant, Barkas en Lada. Toen oprichter Ad Oppermans nog fier de scepter zwaaide, wapperde zelfs de officiële DKW-vlag aan de Tilburgse Brucknerlaan. “Tweetaktmotoren zijn ons met de paplepel ingegoten”, zegt huidig eigenaar en hoofdmonteur Peter Oppermans. “Mijn vader Ad is vlak na de oorlog begonnen met DKWmotoren en ik stond hier als zesjarig knaapje al in de garage klusjes te doen. Het typerende geluid van de tweetaktmotoren is ons dus niet vreemd.”

Nostalgische snaar

Peter Oppermans vertelt dat vanaf de jaren zeventig de markt voor tweetaktmotoren door strengere milieuregels definitief instortte. Dit betekende dus ook streep door de merken Wartburg, Trabant en Barkas in Nederland. Deze auto’s zijn dan ook relatief snel uit het vertrouwde straatbeeld verdwenen. Met de val van de Berlijnse Muur in 1989 kwam er echter een ommezwaai. De Oost-Duitse auto’s werden eerst verguisd en kregen later de status van cultauto. Ook in Nederland. Vooral studenten leken gecharmeerd van de stilistisch opvallende auto’s. Ook bij Peter Oppermans werd een nostalgische snaar geraakt. “We hebben altijd een klik gehad met DKW’s, waarvan ik er in de loop der jaren een aantal gerestaureerd heb. Bovendien hebben we jarenlang met DKW’s gecrost. Maar na 1989 werd opnieuw mijn belangstelling gewekt voor de Oost-Duitse auto’s die we jarenlang onderhouden en geserviced hebben.” Zelfs zoon Dimitri, die als monteur bij het autobedrijf werkt en binnenkort de zaak zal overnemen, blijkt ook aardigheid in deze  auto’s te hebben. Oppermans vertelt dat ze samen jaarlijks enkele meetings in met name het oosten van Duitsland bezoeken. Vader en zoon zijn zelfs nauw betrokken bij een officiële club, de 2-Takt Vrienden Nederland, die speciale evenementen en interessante tripjes organiseert.

Wirtschaftwunder

De garage van Oppermans is net een klein museum van de Oost-Duitse autogeschiedenis. Verschillende geheel originele modellen van Barkas, Trabant en Wartburg sieren de ruimte. Een beetje vreemde eend in de bijt vormen een aantal West-Duitse DKW’s. Deze auto’s zijn, net zoals de VW Kever, producten van het naoorlogse Wirtschaftswunder. Oppermans vertelt dat DKWrijders zich nu vaak distantiëren van de ‘Oost- Duitse kliek’. Voor Peter Oppermans zelf maakt het weinig verschil, gezien de geschiedenis van het eigen bedrijf. En hij wijst ook nog eens fijntjes op een stuk autogeschiedenis. Na de oorlog werd zowel in West- als Oost-Duitsland een auto-industrie opgebouwd. Wie nu precies recht had op de erfenis van de patenten, modellen en techniek van voor de oorlog, was onderdeel van een langdurige juridische strijd. In de beginjaren na de oorlog leken veel van de automodellen uit Oost en West zowel technisch als qua vormgeving als twee druppels water op elkaar. Uiteindelijk verrees in West-Duitsland DKW/Auto Union, wat later automatisch opging in Audi. Aan de andere zijde van het IJzeren Gordijn bleef van het oorspronkelijke IFA-DKW alleen de IFA-tak over, wat later Trabant werd. Hetzelfde gold voor BMW dat in München resideert en de Oost-Duitse afsplitsing EMW uit Eisenach, wat later transformeerde naar Wartburg.

Eenvoud

Dat Peter Oppermans niet zo’n principieel verschil maakt tussen de verschillende automerken ligt aan zijn passie voor techniek. Vooral de tweetaktmotoren: de motoren waarbij de smering wordt verzorgd via de brandstof. “Het is na een dag stoeien met overwegend moderne hightech techniek soms een verademing om aan iets simpels als een tweetaktmotor te sleutelen. Vooral de eenvoud trekt mij aan. Zo’n simpel, klein motortje met een dynamo en een startmotor. Starten en lopen.” Gaandeweg het gesprek blijkt dat de tweetaktmotor best nog wel wat geheimen heeft. Geheimen die de ervaren monteur gedurende vele jaren heeft weten te ontrafelen. Oppermans wordt in de klassiekerwereld dan ook aangeschreven als een echte tweetaktspecialist. Dat is ook de reden dat Oppermans doorgaans drie avonden in de week zijn garagebruggen beschikbaar stelt aan andere tweetakt-enthousiastelingen. “Ik vind het leuker om anderen weer op weg te helpen dan dat ik drie avonden in de kroeg zit.”

oppermans1Peter Oppermans bij zijn DKW 1000 Coupe uit 1958. Dit model, later ook Auto Union 1000 genoemd, beschikt over een driecilinder tweetaktmotor (1000 cc / 55 pk).

Origineel

Wat in de klassiekerwereld zwaar weegt, is originaliteit. Een fraai staaltje van originaliteit is Oppermans’ DKW Coupe uit 1958. Peter Oppermans restaureerde de auto gedurende enkele jaren zelf. De auto is in een uitmuntende staat en op de bekleding na helemaal origineel. Een leuk detail is het metalen typeplaatje op de achterklep. Het plaatje is identiek aan de plaatjes met naamsvermelding van de dealer, zoals vader Ad Oppermans die in de jaren ‘50 op verkochte auto’s schroefde. Verder valt de radio in het interieur op. Dit is de eerste FMradio die in die tijd voor auto’s beschikbaar was. “Naar sommige onderdelen heb ik lang moeten speuren”, zegt Peter Oppermans. “De spoeling is dun en wordt steeds dunner. Ook internationaal gezien. In deze staat behoort dit exemplaar tot de beste drie DKW’s die nog in Nederland aanwezig zijn.” Op de vraag of de auto te koop is, is Oppermans duidelijk. “Nee, en dat zal voorlopig ook niet gebeuren. Hoewel we een vloot aan fraaie tweetakters hebben, springt dit exemplaar er we  uit. Bovendien is het ook een stukje nostalgie uit de tijd dat ons bedrijf nog in de kinderschoenen stond. En dat wil ik nog even zo houden.”