Lambdasondes zijn onmisbaar in automotoren. De lambdasonde meet immers continue het restaandeel zuurstof in de uitlaatgassen. Dit is informatie die het motormanagement helpt om het luchtbrandstofmengsel juist in te stellen.
Een ideale mengverhouding van lucht en brandstof wordt verkregen wanneer 14,7 kg lucht wordt gemengd met 1 kg brandstof (stoichiometrisch mengsel). De motor is dan het meest efficiënt en het zuinigst. Ook de katalysator werkt er optimaal door en kan zo goed als alle schadelijke stoffen omzetten. Een werkende lambdasonde is daarom goed voor de portemonnee van de klant én voor het milieu.
De werking
Romax Original® levert drie verschillende soorten lambdasondes: spanningssprongsondes, weerstandssprongsondes en breedbandsondes.
Spanningssprongsondes
Het keramische element van een zirkoniumdioxidelambdasonde laat vanaf een temperatuur van 300°C zuurstofionen door. Wanneer de lambdasonde zijn bedrijfstemperatuur bereikt, verplaatsen de zuurstofionen uit de buitenlucht (zuurstofgehalte ongeveer 20,8%) zich in de richting van de uitlaatgassen, waar de concentratie duidelijk lager is. Er ontstaat een elektrische spanning. Bij een arm mengsel is het sondesignaal ongeveer 0,1 V en bij een rijk mengsel wordt het sondesignaal ongeveer 0,9 V. Het signaal pendelt op en neer tussen deze waarden (vandaar de naam ‘sprongsonde’). Het motormanagement past het mengsel aan de hand van deze informatie aan.
Weerstandssprongsondes
Een titaniumdioxide-element wekt geen spanning op zoals het zirkoniumdioxide-element. In plaats daarvan verandert de elektrische weerstand van de sonde. Wanneer er spanning op het element wordt gezet, verandert de uitgangsspanning naarmate het zuurstofgehalte van de uitlaatgassen verandert. De titaniumdioxidesonde heeft geen buitenlucht nodig als referentie en kan daarom kleiner worden uitgevoerd dan een zirkoniumdioxide-lambdasonde.
Breedbandlambdasondes
Breedbandlambdasondes worden bijvoorbeeld toegepast in ottomotoren met directe inspuiting of lean-burn-techniek en in dieselmotoren. Ze zijn in staat bij verschillende mengverhoudingen de resthoeveelheid zuurstof in de uitlaatgassen exact vast te stellen. Hierdoor kunnen ook buiten het lambdavenster de bedrijfswaarden precies worden ingesteld. De constructie van de sonde is zeer complex. Hij bestaat uit meerdere keramieklagen en een geïntegreerd verwarmingselement. De basis is een conventioneel meetelement dat in verbinding staat met de uitlaatgassen. Met behulp van een pompstroom worden door een extra pompcel zuurstofionen in of uit de meetcel gepompt. En wel in die mate, dat de meetcel steeds lambda=1 meet. Voor het motormanagement vormt de hoogte van de benodigde pompstroom de cruciale informatie.
Lambdasonde defect
Met een defecte lambdasonde blijft een auto gewoon doorrijden. Het grote nadeel is echter dat een verouderde of defecte lambdasonde minder snel en secuur zijn signalen doorgeeft. Wanneer het motormanagement het signaal van de lambdasonde niet op tijd ontvangt, wordt het mengsel automatisch rijker gemaakt. Hiermee blijft het vermogen van de motor op peil en worden onderdelen beschermd tegen oververhitting. Het gevolg is echter dat er tot 15 procent meer brandstof wordt verbruikt en het milieu onnodig wordt belast. Omdat lambdasondes blootstaan aan een zekere slijtage en veroudering, luidt het advies om de functie van de sondes elke 30.000 km en/of bij elk uitlaatgasonderzoek te controleren. Een teken voor eventuele functiestoringen zijn: onrustige motorloop, te hoge uitlaatgaswaarden en gestegen benzineverbruik.
Montage: belangrijke tips
Gereedschap en handelwijze: gebruik altijd een open ringsleutel. Stel de lambdasonde niet bloot aan schokken. Voorbereiding: De schroefdraad van Romaxlambdasondes is reeds voorzien van een laagje siliconenvrije hittebestendige smeerpasta. Er hoeft dus voor de montage geen extra pasta te worden aangebracht. Montage: Zorg er bij de montage voor dat de sonde stevig wordt vastgedraaid en dat de bedrading bij het aandraaien niet verdraait. Tip: sluit de stekker pas weer aan na het aandraaien van de sonde en het juist positioneren van de bedrading. Zorg ervoor dat de bedrading niet wordt opgerekt of knikt, omdat de werking hierdoor kan worden belemmerd. Lambdasondes van Romax voldoen aan de OE-specificaties, zodat de optimale lengte van de bedrading altijd gewaarborgd is.